ویسکوزیمتر

ویسکوزیمتر (viscometer) یک دستگاه اندازه گیری ویسکوزیته (زوایای اصلی ایندکس شاره) مایعات مختلف می باشد. ویسکوزیته به عبارتی مقاومت مایع در برابر جریان است. این دستگاه برای اندازه گیری ویسکوزیته مایعات مختلف و در دماهای مختلف، به کار می رود.

ویسکوزیته مایعات یکی از ویژگی های مهم آنها است که در بسیاری از صنایع و بخش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مقاومت مایع در برابر جریان تعریف می شود و می تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر روی ویژگی های مایعات تأثیر بگذارد.

در صنایع دارویی، می تواند بر روی خواص سفتی، پلاستیسیته و جذب دارو تأثیر میگذارد.

ویسکوزیته مایعات مهمترین ویژگی در صنایع غذایی، دارویی، نفت و گاز، پلاستیک و شیمیایی و غیره است. به عنوان مثال، در صنعت غذایی، ویسکوزیته مایعات می تواند بر روی خواص رئولوژیکی مواد غذایی تأثیر بگذارد.

در صنایع نفت و گاز، ویسکوزیته مایعات می تواند بر روی خاصیت مخزن، مانند لایه بندی و فشار، تأثیر بگذارد.

در آزمایشگاه ها، از طریق اندازه گیری زمانی که یک مایع به روش چرخشی به یک شفت متصل شده است. ویسکوزیترها برای اندازه گیری ویسکوزیته مایعات در دماهای مختلف، به کار می روند. برخی از ویسکوزیترها دارای تنظیم دمای خودکار هستند که می توانند دمای مایع را برای اندازه گیری ویسکوزیته بهینه کنند.

انواع ویسکوزیمتر

ویسکوزیمترها به دو دسته دستگاه های دیجیتال و دستگاه های آنالوگ تقسیم می شوند. دستگاه های دیجیتال، با استفاده از یک صفحه نمایش، مقدار ویسکوزیته را به صورت دقیق نمایش می دهند و دستگاه های آنالوگ، با استفاده از یک سیستم چرخشی، میزان ویسکوزیته را با استفاده از قابلیت خواندن مقادیر از پایه یا شاخص های بر روی دستگاه، نشان می دهند.

وبه طور کلی، دستگاه‌های آنالوگ برای اندازه‌گیری ویسکوزیته از چرخش شفت استفاده می‌کنند، در حالی که دستگاه‌های دیجیتال از روش‌های الکترونیکی برای اندازه‌گیری ویسکوزیته استفاده می‌کنند.

ویسکوزیمتر آنالوگ

دستگاه‌های آنالوگ یا ویسکوزیمتر عقربه ای شامل ویسکوزیمترهای پایدار، سرعت ثابت و دوار، مدل زیمبر و ویسکوزیمترهای Ubbelohde می‌شوند. این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری ویسکوزیته دقیق از طریق چرخش شفت و اندازه‌گیری زمانی که مایع به شفت متصل شده است، استفاده می‌شوند. ویسکوزیمترهای آنالوگ معمولاً برای استفاده در آزمایشگاه‌ها به کار می‌روند.

ویسکوزیمتر دیجیتال

دستگاه‌های دیجیتال شامل ویسکوزیمترهای لوله‌ای، روتوری، کپیلر، سیستم‌های تصویری و غیره می‌شوند. این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری ویسکوزیته مایعات در دماهای مختلف، با استفاده از روش‌های الکترونیکی، به کار می‌روند. دستگاه‌های دیجیتال معمولاً با دقت بالاتر و قابلیت ثبت و ذخیره‌سازی داده‌ها بیشتری نسبت به دستگاه‌های آنالوگ دارند و برای استفاده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به طور کلی، انتخاب نوع ویسکوزیمتر مناسب برای هر کاربرد و صنعت، بستگی به ویژگی‌های مایع مورد نظر و شرایط آزمایش دارد.

ویسکوزیمترها در آزمایشگاه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، مانند آزمایشگاه های صنایع غذایی، دارویی، نفت و گاز، پلاستیک و شیمیایی و غیره. از جمله کاربردهای ویسکوزیترها می توان به اندازه گیری ویسکوزیته مواد غذایی، مایعات دارویی، رنگ ها، روغن ها، پوشش های فلزی، چسب ها، انواع پلیمرها و مواد شیمیایی دیگر، اشاره کرد. به طور کلی، ویسکوزیته مایعات در بسیاری از صنایع و بخش های مختلف از جمله تولید، کنترل کیفیت و پژوهش و توسعه، بسیار مهم است و ویسکوزیمترها ابزاری قابل اعتماد و حیاتی برای اندازه گیری ویسکوزیته مایعات هستند.

اجزای مخلتف ویسکوزیمتر

اجزای تشکیل دهنده یک دستگاه ویسکوزیمتر ممکن است بسته به نوع و مدل دستگاه متفاوت باشد، اما در زیر برخی از اجزای معمولاً موجود در دستگاه ویسکوزیمتر را بیان می‌کنم:

قسمت نمونه‌برداری: این قسمت شامل یک شیشه یا تیوبی است که مایع مورد نظر در آن قرار می‌گیرد. این قسمت معمولاً دارای یک دریچه یا سوزن برای کنترل جریان مایع است.

قسمت اندازه‌گیری: این قسمت شامل مکانیزمی است که ویسکوزیته مایع را اندازه‌گیری می‌کند. این مکانیزم معمولاً شامل یک تنش‌سنج (رینولدز، اشتوکس و غیره) یا یک سیستم دورانی است که بر اساس جریان واقعی مایع کار می‌کند.

سیستم حرکتی: برخی از دستگاه‌های ویسکوزیمتر دارای سیستم حرکتی هستند که برای ایجاد حرکت مکانیکی در مایع و ایجاد شرایط استاندارد برای اندازه‌گیری ویسکوزیته استفاده می‌شوند. این سیستم می‌تواند شامل موتور، میکسر، روتور و غیره باشد.

نمایشگر: برخی از دستگاه‌های ویسکوزیمتر دارای نمایشگری هستند که نتایج اندازه‌گیری را نشان می‌دهد. این نمایشگر معمولاً یک صفحه نمایش الکترونیکی است که ویسکوزیته را به صورت عددی یا گرافیکی نشان می‌دهد.

دکمه‌ها و کنترل‌ها: دستگاه ویسکوزیمتر ممکن است دارای دکمه‌ها و کنترل‌هایی برای تنظیم و پیکربندی دستگاه باشد. این کنترل‌ها می‌توانند شامل دکمه‌های روشن/خاموش، تنظیم سرعت، تغییر واحد نمایش و غیره باشند.

سیستم تنظیم دما: برخی از دستگاه‌های ویسکوزیمتر دارای سیستمی برای تنظیم و کنترل دما هستند. این سیستم می‌تواند شامل سنسور دما، یک یونیت گرمایشی و یا سیستم خنک‌کننده باشد. تنظیم دما در برخی آزمایش‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر روی ویسکوزیته مایع داشته باشد.

منبع تغذیه: دستگاه ویسکوزیمتر برای عملکرد خود نیاز به منبع تغذیه دارد. این منبع تغذیه می‌تواند باطری، آداپتور برق، یا سیستم تغذیه جداگانه باشد.

برخی از دستگاه‌های ویسکوزیمتر ممکن است دارای اجزای دیگری نیز باشند که مربوط به ویژگی‌های خاص یا قابلیت‌های اضافی آن‌ها است.